لوازم تابلو برق صنعتی

تابلو برق صنعتی محفظه فلزی است که تجهیزات و قطعات مختلفی در داخل آن قرار می گیرند. قطعات به کار برده شده در تابلو برق بسته به کاربرد تابلو برق متفاوت هستند. امروز در رابطه با اجزا و لوازم تابلو برق صنعتی صحبت می کنیم تا اگر شما هم به کسب اطلاعات در این حوزه علاقه مند هستید بتوانید از این مطالب استفاده کنید.

تابلو برق ها هم از تجهیزات داخل خود در برابر عوامل محیطی محافظت می کنند و هم از افراد در برابر برق گرفتگی. به عبارت دیگر یک تابلو برق صنعتی محفظه ای است که انواع کلیدها، سوئیچ ها، نمایشگرها و قطعات الکترونیکی دیگر را در خود جای داده اند تا از آسیب دیدن تجهیزات و وارد شدن شوک به آن ها جلوگیری کنند.

تابلو برق ها علاوه بر نظمی که بین اجزای مختلف سیستم به وجود می آورند از افرادی که در اطراف سیستم های الکترونیکی مشغول به کار هستند نیز محافظت می کنند.

با توجه به این که تابلو برق ها استفاده گسترده ای در صنعت دارند و در کارخانجات و صنایع مختلف از آن ها استفاده می شود لازم است که مهندسان برق با تمامی قطعات و تجهیزات تابلو برق صنعتی به طور کامل آشنا شوند.

انواع تابلو برق صنعتی

تابلو برق های صنعتی از نظر جنس به چهار دسته تقسیم می شوند.

• دسته ای از آن ها از آلومینیوم ساخته می شوند که سبک و مقاوم است و انعطاف پذیری بالایی دارد.
• دسته دوم از جنس فولاد ضد زنگ و فولاد کربن هستند. این فلزها دوام بالایی دارند و در برابر هرگونه فرسایش و خوردگی در اثر رطوبت و مواد شیمیایی از خود مقاومت نشان می دهند.
• برخی از تابلو برق ها از جنس پلی کربنات هستند که غیر رسانا، غیرمغناطیسی، محکم و سبک هستند.
• دسته دیگر از تابلو برق های صنعتی هم از جنس فایبرگلاس هستند که در برابر مواد شیمیایی مقاوم است و برای نصب در محیط های مرطوب بسیار مناسب است.

تابلو برق های صنعتی از نظر سطح ولتاژ به سه دسته کلی تقسیم می شوند :

• تابلو برق های فشار ضعیف یا LV که در ساختمان های معمولی به کار برده می شوند،
• تابلو برق های فشار متوسط یا MV که سطح ولتاژشان بین ۱۰۰۰ تا ۶۳۰۰۰ ولت می باشد.
• برخی از تابلو برق های صنعتی از نوع فشار متوسط هستند. دسته آخر تابلو برق های فشار قوی یا HV هستند که ولتاژی بین ۶۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰۰ ولت دارند و به عنوان تابلو برق اتاق های کنترل از آن ها استفاده می شود.

وظایف تابلو برق ها

تابلو برق ها علاوه بر مراقبت از تجهیزات الکترونیکی وظایف مهم دیگری هم دارند از قبیل کنترل توزیع جریان، کنترل موتورهای سه فاز، تابلو های بانک خازنی برای اصلاح ضریب توان، توزیع جریان در یک واحد مسکونی یا اداری، استفاده در تابلوهای کنترل صنعتی یا تابلوهای پی ال سی برای کنترل اتوماتیک فرآیندهای صنعتی، استفاده در تابلوهای مارشالینگ برای برقرار کردن ارتباط میان تابلو برق ها و سیستم کنترل مرکزی و غیره.

قطعات تابلو برق صنعتی

همان طور که قبلاً گفته شد بسته به نوع تابلو برق و کاربردی که دارد تجهیزات مختلفی در داخل آن قرار داده می شود. اکنون می خواهیم با هر یک از اجزای تشکیل دهنده تابلو برق به صورت مجزا آشنا شویم.

1. کنتاکتور

یکی از قطعات تابلو برق کنتاکتور می باشد که یک کلید الکترومغناطیسی است و از آن برای قطع و وصل کردن جریان برق از راه دور استفاده می شود. عملکرد کنتاکتور در مدار شبیه به عملکرد رله است.

2. بی متال

به منظور کنترل جریان در تابلو برق صنعتی از بی متال ها استفاده می شود. در مواقعی که مشکلی پیش می آید مثلاً، موتور جریانی بیشتر از جریان نامی بکشد بی متال جریان را قطع می کند. در حقیقت بی متال زمانی جریان را قطع می کند که دمای مدار بیشتر از حد مجاز بالا رود. کاربرد اصلی آن محافظت از موتورهای سه فاز در برابر اورهیتینگ است.

3. 1. بی متال

رله یکی دیگر از قطعات تابلو برق است که مطابق با خطاهایی که در مدار اتفاق می افتد فرمان قطع یا وصل مدار را صادر می کند.

4. فیوز

از دیگر قطعات تابلو برق صنعتی فیوز است که از مدار در برابر اتصال کوتاه و اضافه بار محافظت می کند. زمانی که جریان بیش از حد افزایش پیدا می کند فیوز می سوزد و به این ترتیب ارتباط الکتریکی قطع می شود تا تجهیزات الکتریکی دیگر آسیبی نبینند.

5. کلید مینیاتوری

کلید مینیاتوری هم مانند فیوز وظیفه دارد از تجهیزات در برابر افزایش جریان و اضافه بار محافظت کند. با این تفاوت که کلید مینیاتوری هنگام قطع جریان نمی سوزد و می توان آن را دوباره به مدار بازگرداند.

6. کلید حرارتی

این کلید هم وظیفه دارد که از موتورهای الکتریکی در برابر اضافه بار حرارتی یا الکترونیکی، عدم تعدا فاز و ناهماهنگی های دیگر محافظت کند.

7. کلید نشتی جریان یا RCD

کلید نشتی جریان یا محافظ جان برای مراقبت از کاربران در برابر برق گرفتگی و شوک الکتریکی در تابلو برق به کار برده می شود. زمانی که نشتی جریان وجود داشته باشد این کلید مدار را قطع می کند تا از آسیب های ناشی از برق و وقوع آتش سوزی جلوگیری کند.

8. پوش باتن یا سوئیچ الکتریکی

این قطعه نوعی سوئیچ یا دکمه است که امکان قطع و وصل کردن جریان برق به صورت دستی را فراهم می کند.

9. چراغ سیگنال

این چراغ ها نشان دهنده وضعیت قسمت های مختلف هستند به این صورت که اگر قسمتی خاموش است چراغ سیگنال آن قسمت نیز خاموش است و اگر قسمتی فعال است چراغ سیگنال آن قسمت روشن است.

10. چراغ هشدار

این چراغ ها نوعی هشدار دهنده هستند و هنگام شناسایی مشکل و خطر روشن می شوند و از راه دور اعلام خطر می کنند. برخی از چراغ های هشدار دارای آژیر نیز هستند.

11. تایمر

تایمر وظیفه دارد که تایم ارسال سیگنال را کنترل و زمان بندی کند.

12. ترمینال

ترمینال بستر لازم برای برقراری ارتباط میان اجزای داخل تابلو برق و قطعات خارجی را فراهم می کند. دو نوع ترمینال در تابلو برق صنعتی کاربرد دارد: ترمینال فرمان و ترمینال پاور. ترمینال فرمان میکروسوئیچ ها و سنسورها را فعال می کند و اطلاعاتی را به تابلو برق منتقل می کند. این در حالی است که ترمینال پاور جریان را به طرف دستگاه های مصرف کننده هدایت می کند.

13. میکروسوئیچ

میکروسوئیچ ها یکی از انواع کلیدهای قطع و وصل جریان هستند که نسبت تغییرات فشار حساس هستند. یعنی به بالا رفتن فشار یا افت فشار فوراً واکنش نشان می دهند.

14. PLC

پی ال سی یا کنترل کننده منطقی برنامه پذیر یک کامپیوتر کنترلی پیشرفته است که فعالیت اجزا و قطعات تابلو برق را مدام تحت نظر دارد و متناسب با برنامه ای که برایش تعریف شده است واکنش ها و خروجی های مناسب را ایجاد می کند. از پی ال سی برای کنترل خودکار سستم ها استفاده می شود.

 

15. وسایل اندازه گیری

برای اندازه گرفتن پارامترهای متغیر مختلف از وسایل اندازه گیری مختلفی نظیر آمپرمتر، ولت متر، فرکانس متر، کسینوس فی متر استفاده می شود.

16. ترانس جریان یا ولتاژ

از ترانس ها برای کاهش یا افزایش جریان یا ولتاژ استفاده می شود.

17. شمش مسی یا شینه

شینه یکی دیگر از قطعات تابلو برق اشت و در مواقعی استفاده می شود که جریان برق بسیار زیادی باید از تابلو برق عبور کند. از این قطعه به جای کابل ها استفاده می شود. شینه ها به دو صورت افقی یا عمودی در تابلو برق نصب می شوند.

18. سافت استارتر

قطعه ای است که برای راه اندازی ملایم موتورها در بعضی از تابلو برق ها مورد استفاده قرار می گیرد.

19. اینورتر

یکی از پرکاربرد ترین قطعات تابلو برق ها اینورتر است که از طریق فرکانس دور الکتروموتور را کنترل می کند.

20. داکت کابل

داکت کابل محفظه نگهداری سیم کشی ها و کابل های متصل به تابلو برق است. این محفظه علاوه بر مراقبت از کابل ها در برابر آسیب دیدگی موجب مشخص نشدن سیم کشی ها و زیباتر شدن ظاهر تابلو برق می شود.

21. بدنه یا محفظه فلزی تابلو برق

محفظه فلزی یکی از اصلی ترین اجزای تشکیل دهنده تابلو برق است که از جنس فلز است و تمامی قطعات و تجهیزات الکتریکی تابلو برق را در خود جای می دهد.